سلام عليکم
احتراما همانطور که مستحضرید استفاده از حیوانات آزمایشگاهی در مراکز دانشگاهی، تحقیقاتی یا تولیدی کشور موجبات پیشرفت های علمی فراوانی را در زمینههای علمی متعدد فراهم آورده است. با این حال متأسفانه مشاهده می شود که در برخی موارد، محققین بدون اطلاع از موازین اخلاقی ملی و بینالمللی در کار با حیوانات آزمایشگاهی، برخی اقدامات غیر اخلاقی بر روی آنها انجام داده و گزارش آن را در مجامع رسمی جهانی در قالب مقاله، کتاب و نظایر آن ارائه می نمایند. این موضوع نه تنها در تضاد با ارزشهای اسلامی کشور ما بوده، بلکه باعث ایجاد رنج بیدلیل برای حیوانات شده، ممکن است وجهه نامطلوب اخلاقی یا علمی در انظار جهانی ایجاد نموده و میتواند موجب سوگیری نامناسب برخی ناشران علیه فعالیت های علمی پژوهشگران گردد. نتیجه این امر، رد شدن مقالات در فرایند داوری یا ابطال (retraction) مقالات حتی چند سال پس از انتشار آنها با استناد به عدم رعایت اخلاق در کار با حیوانات آزمایشگاهی بوده است.
بدینوسیله «کمیته ملی اخلاق در پژوهش های زیست- پزشکی» وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به کلیه کمیته های متبوع اخلاق و عموم دست اندرکاران در زمینه کار با حیوانات آزمایشگاهی توصیه مینماید تا نسبت به تطابق کامل اقدامات بعمل آمده بر روی حیوانات آزمایشگاهی با موازین اخلاقی و علمی موضوعه اطمینان حاصل نموده و در صورت نیاز از مشاوره با افراد مجرب در این زمینه استفاده نمایند. به طور ویژه در مورد انواع خاص حیوانات به شرح ذیل، لازم است کمیتههای اخلاق و پژوهشگران از همکاری فرد مجرب در زمینه اخلاق در کار با حیوانات آزمایشگاهی به عنوان مشاور پروژه استفاده نمایند:
- طرحهای مورد نظر برای انجام بر روی سگها، گربهها، نخستینیها (پریماتها مثلاً میمونها و نظایر آن)،
- گونههای حیوانی در معرض خطر یا تحت حمایت سازمان حفاظت محیط زیست جمهوری اسلامی ایران،
- حیوانات آزادزی (بیسرپرست یا معروف به«ولگرد»)،انواع وحشیِ گونههای اهلی حیوانات، یا حیوانات صید شده از حیات وحش.
در رابطه با موارد فوق، همچنین مراجعه به «راهنمای مراقبت و استفاده از حیوانات آزمایشگاهی در امور علمی» در وبسایت کمیته ملی اخلاق (به آدرس http://ethics.research.ac.ir) و سایر منابع اخلاقی/علمی معتبر توصیه میگردد.